‘Ik doe geen water bij de wijn. Dan verloochen je jezelf’
‘Ik doe geen water bij de wijn. Dan verloochen je jezelf’
door Els Van Steenberghe
in Knack, 18 november 2015
‘Zo heb ik hem toch nog een beetje bij me en je ziet het niet hé?’ Op een mooie zondagmiddag in augustus glundert Abke Haring achter haar schrijftafel. Ze bestudeert haar zwart T-shirtje dat vanochtend ‘besproeid’ werd door haar baby. We zitten in de nauwe werkkamer die Haring van Toneelhuis ter beschikking krijgt in een voormalige balletschool, vlakbij de Bourlaschouwburg. De muren zijn zachtgroen, het plafond geel en het grote raam kijkt uit op het weelderige binnentuintje.
Moeder
ABKE HARING: Niet elke moeder slaagt daarin. Mijn moeder had het lastig tijdens mijn jeugd. Dat was een nare tijd. Ik vertrok bij mijn moeder, woonde een tijd bij mijn vader en verhuisde nog voor mijn achttiende naar een studentenhuis. Ik liep ook weg van school… Ik heb nog twee zussen en twee broers (onder wie Bas Haring, de filosoof en auteur van het bekroonde Kaas en de evolutietheorie, nvdr.) maar wij hielpen elkaar niet. Pas nu, nu we ouder en ouders zijn, groeien we wat naar elkaar toe. Mijn jeugd was een donkere, eenzame periode. Toch ben ik daar positief uitgekomen.
HARING: De drang tot overleven. En hoop. In al die donkerte zocht ik voortdurend naar hoop. Die vond ik onder andere in het schrijven en in de schoonheid van kleine dingen. Is dat sterk zijn? Ik weet niet of ik sterk ben. Misschien is het wel andersom? Iets in me is zwak genoeg om toe te geven aan het geloven in de hoop en in het genot van het schrijven. Of klinkt dat gek?
UNISONO
HARING: Mijn theater is niet zomaar een vorm om het over ‘de eenzaamheid’ te hebben. Na mijn afstudeersolo schreef ik de solo’s Hoop (2006) en Linoleum/Speed (2009), ook over de moeder/kind-relatie. Vanaf HOUT (2010) raakte ik andere thema’s en vormen aan.
UNISONO wordt een klein ritueel, een gebed haast. Het is een choreografie van gedachten in een intieme, stille ruimte. Je ziet en hoort de gedachtes van iemand die even niet weet hoe ze het – leven – moet doen. In deze samenleving is er heel weinig tijd voor stilte, twijfel en zoeken. Toch zie ik om me heen veel mensen zoeken naar waarom de dingen zijn zoals ze zijn. Dit stuk gaat over dat zoeken naar houvast. We willen allemaal ergens aankomen op een plek waar we rust, ruimte en vrede vinden.
HARING: Na die hectische periode waarin ik Hamlet speelde en een kind kreeg, is het heerlijk om enkele uren per dag alleen te mogen zijn. Na al het maximale terug naar het minimale. Al schrijvend bundel ik in een stem alle stemmen in mijn hoofd. Ik wil die tienduizenden gesprekken die je voert met jezelf terwijl je ook nog eens met iemand anders spreekt, laten klinken én proberen tot rust brengen.
Vanuit die gedachte begon ik te schrijven. Nu de zoon naar de kribbe gaat, heb ik elke dag een exact aantal uur om mijn huishouden én mijn werk te doen. Tijd om rustig achterom te kijken is er niet. Werken! Dus zat ik de afgelopen weken intens te schrijven met minimal techno in de koptelefoon.
HARING: (Ze denkt lang na, aarzelt en dan verschijnt die typische, rustig gefocuste blik in haar ogen. Bijna fluisterend citeert ze een stukje tekst) ‘Beweging is pijnlijk / en het raakt enkel het apparaat dat de snaren stemt / het instrument zelf heeft stil de sluimerstand betreden.’ (Stilte) Dit raakt de kern van UNISONO.
TRAINER | FLOU
HARING: Ik roep het soms wel: ‘We moeten het publiek opvoeden!’ En in TRAINER (2013) zette ik een fabriekssysteem op de scène waar mensen haast als machines moesten werken. Maar eerder dan een louter maatschappelijk statement, wil ik vooral dat elke scène, elk woord, elke beweging klopt. Ik focus liever op het gezin dan op de samenleving.
Einzelgänger
HARING: Om, zoals in UNISONO, stil te staan bij de snelle wereld. Theater maken, is verdomd moeilijk. De mensen willen eigenlijk een ontspannende avond beleven. Maar als maker wil je confronterende dingen zeggen en tonen. Toen ik zwanger was, wilde ik ook alleen maar ontspannen in het theater. Maar waarom maak je kunst of theater? Omdat je iets wil verkondigen. Ik maak niet zozeer toneel voor maar met het publiek. Je focust samen op een gevoel, op pijn, je gaat daar even door en ervaart dan samen de hoop. Samen! Zonder dat je actief moet participeren of zo. Het theater is de mooiste plek waar einzelgängers samen kunnen zijn en zich verbonden kunnen voelen zonder dat ze ook echt een verbinding met iemand moeten aangaan.
HARING: Als een gebed. Ik focus onder andere op wat fotograaf Dash Snow in I Love You, Stupid toont: het rafelige alledaagse, een mens die over de rand gaat, haast versmacht in vuiligheid maar toch blijft proberen om gewoon te (over)leven. Blijven pogen. Het publiek mag rustig kijken en luisteren zonder aan een verhaal te hoeven denken. We hebben het daar moeilijk mee vandaag. We zijn het kijken verleerd in de zondvloed van beelden. Daarom houd ik van traag theater dat over je heen golft. (Veert recht) Weet je wat ik zou willen? Dat het stuk als een grote, gezamenlijke zenmeditatie aanvoelt. Iedereen wordt zen, ziet de details en ziet zo het geheel én de schoonheid ervan.
Voorstellingsreeks UNISONO
25 - 28.11.15 Toneelhuis, Leopoldstraat 31a, Antwerpen (BE)
02.12.15 Toneelschuur Haarlem (NL)
03.21.15 CC De Spil, Roeselare (BE)
04 - 05.12.15 Kaaitheater, Brussel (BE)
08.12.15 Grand Theatre, Groningen (NL)
10.12.15 CC Hasselt (BE)
11.12.15 Rotterdamse Schouwburg (NL)
12.12.15 Chassé Theater, Breda (NL)
15.12.15 Verkadefabriek, Den Bosch (NL)
16.12.15 Frascati, Amsterdam (NL)
17 - 18.12.15 Theater Kikker, Utrecht (NL)
19.12.15 Theater a/h Vrijthof, Maastricht (NL)
21.01.16 CC Maasmechelen (BE)
03 - 04.02.16 Campo, Gent (BE)
16 - 17.02.16 Frascati, Amsterdam (NL)
Enkele persquotes over UNISONO
Enkele persquotes over UNISONO
“Haring staat recht. Een tikkeltje herboren. Zo voel je je ook na deze voorstelling. Een tikkeltje herboren. Magie is het. (…) Haring speelt eerder een vorm dan een personage. Ze belichaamt een ritueel dat iemand dagelijks uitvoert om grip te houden op het leven te midden alle dingen. Het lijkt een ritueel om troost te vinden, of steun. Ze vertolkt een gebed dat we vandaag allemaal op de een of andere manier bidden. Nadien wil je nog eens. Nog eens kijken maar vooral nog eens lezen. Nog eens op de carroussel van ogenschijnlijk banale woorden zitten en rondje na rondje de helende impact van die woorden ervaren.” – Els Van Steenberghe in Focus Knack, 1 december 2015
“Er gebeurt weinig. Maar wat er gebeurt, is fascinerend - niet in de laatste plaats dankzij de in alles voelbare aanwezigheid van Haring, haar intensiteit en haar kraakheldere stem.” (…) “Harings onzichtbare, maar des te hoorbaardere tegenspeler is een fantastisch geluidsontwerp van Jimi Zoet. Dit begint meditatief, met verre geluiden van vogels, maar bouwt gestaag op, met steeds prominentere elektronische geluiden, naar een harde ritualistische housedreun. Dit is het moment dat bij Haring de woorden tekort schieten. Een moment van een betoverende schoonheid. En de rest? De rest is stilte.” – Vincent Kouters in De Volkskrant, 4 december 2015
Een greep uit het werk van Abke Haring
Een greep uit het werk van Abke Haring
Enkele foto's van Abke Haring
Enkele foto's van Abke Haring
Levensloop van Abke Haring
1978, geboren in Utrecht, heeft twee zussen en twee broers.
1996, ziet Ramsey Nasrs afstudeermonoloog De Doorspeler en besluit les te volgen aan de school waar Nasr zijn acteursopleiding genoot.
2002, studeert af aan Studio Herman Teirlinck en wordt door Luk Perceval gevraagd mee te spelen in Het kouwe kind.
2006, wordt geselecteerd voor Het Theaterfestival met de solo Hoop.
2006, werkt geregeld met Guy Cassiers, onder meer in Mefisto for ever (2006), Atropa. De wraak van de vrede (2008) en Bloed & rozen. Het lied van Jeanne en Gilles (2011).
2010, maakt deel uit van de makers- en acteursploeg van Toneelhuis.
2014, ontvangt de Theo d’Or voor haar vertolking van Hamlet in Hamlet vs Hamlet (tekst Tom Lanoye, regie Guy Cassiers).
2015, première van UNISONO
www.abkeharing.com
https://vimeo.com/channels/abkeharing
https://toneelhuis.be/nl/profile/abke-haring
https://www.instagram.com/abkeharing/
http://abkeharing.tumblr.com/